شرایط و قوانین ابطال سند رسمی مالکیت

ابطال سند رسمی مالکیت چه شرایطی دارد و چگونه انجام می شود؟ سند مالکیت و سند رسمی چه تفاوتی با یکدیگر دارند؟ سند رسمی به سندی گفته می‌شود که در مراجع دولتی و زیر نظر حکومت و همچنین در مراجعی مانند دفتر اسناد رسمی که قانون‌گذار مشخص کرده است دارای اعتبار باشد. سند‌های رسمی انواع مختلفی دارند مانند: سند مالکیت، سند مالکیت معارض، سند رهنی، سند اجرایی و.... در نتیجه اگر فردی قصد ابطال سند رسمی مالکیت را داشته باشد، نحوه پیگیری آن با دیگر اسناد رسمی تا حدودی متفاوت خواهد بود. در این مقاله قصد داریم به بررسی شرایط و نحوه ابطال سند رسمی مالکیت توسط وکیل امور ثبتی بپردازیم. با ما همراه باشید.

سند رسمی مالکیت چیست؟

سند مالکیت یکی از انواع سند رسمی است که تمامی مفاد آن در دفاتر املاک ثبت شده و در اختیار مالک قرار می‌گیرد. در واقع سند رسمی مالکیت همان سند دفترچه‌‌ی نخ‌کشی و پلمپ شده است که توسط اداره ثبت صادر می‌گردد. این سند می‌تواند توسط  دادگاه یا به درخواست مالک یا مالکین باطل شده و دیگر بدون ارزش و اثر ‌باشد. در ادامه شرایط ابطال سند رسمی مالکیت و دلایل آن را عنوان خواهیم کرد.

دلایل ابطال سند رسمی مالکیت

هریک از افراد می‌توانند به دلایل زیر برای طرح دعوای ابطال سند رسمی مالکیت اقدام کند:

• اگر سند با کلاهبرداری و دیگر جرایم صادر شده باشد.

در صورت پیش آمدن چنین موردی شخص باید با مراجعه به دادگاه و مراجع حقوقی برای شکایت کیفری اقدام کند. پس انجام مراحل مربوط به ابطال سند رسمی مالکیت، حکم ابطال سند صادر خواهد شد.

• اگر سند مجعول(جعل شده) باشد.

برخی افراد با هدفی نامشروع و غیر قانونی اقدام به جعل اسنادی مانند مدارک تحصیلی، اسناد مالکیت خودرو یا منزل، اسناد گمرک، پایان خدمت و... می کنند. در صورتی که این فرد از این طریق خود را مالک نشان داده باشد و برای فروش آن‌ها اقدام کرده باشد مجرم است. در نتیجه مالک واقعی می‌تواند برای شکایت کیفری و همچنین ابطال سند رسمی مالکیت به مراجع قانونی مراجعه کند.

• اگر سند صوری باشد.

اسناد صوری به اسنادی گفته می‌شود که غیر واقعی است و بدون هدف واقعی تنظیم شده‌اند و پشتوانه حقوقی از سوی مراجع حقوقی را ندارند. در این‌ صورت اگر سند، صوری و غیر واقعی باشد می‌توان برای ابطال سند رسمی مالکیت اقدام نمود.

• اگر سند به عنوان ضمانت به شخصی سپرده یا منتقل شده باشد.

در برخی مواقع افراد برای گرفتن وام به شخصی مراجعه می‌کنند و به عنوان ضمانت و پشتوانه بازپرداخت، املاک قرض گیرنده را قولنامه می‌کنند. به عبارتی این معامله به صورت واقعی صورت نگرفته و صرفا برای ضمانت است.

اما در مواردی پیش آمده است که قرض‌‌دهنده تنها به تنظیم قولنامه اکتفا نمی‌کند و قرض‌ گیرنده را مجبور می‌کند که سند رسمی ملک را نیز به نام او بزند. در این صورت احتمال دارد قرض دهنده علاوه بر این که طلب خود را دریافت می‌کند از برگرداندن سند به مالک واقعی‌اش سر باز زند. در این صورت قرض گیرنده یا مالک واقعی می‌تواند برای ابطال سند رسمی مالکیت به دادگاه مراجعه کند.

• اگر سند، سند مالکیت معارض باشد.

این نوع سند، سندی است که تمام یا بخشی از سند مالکیت قبلی را شامل شود یا به عبارتی دیگر تمام یا بخشی از ملک، در محدوده دو سند مالکیت قرار داشته باشد. در نهایت سند مالکیت ثانویه را نسبت به سند مالکیت اولیه معارض می‌گویند و تا زمانی که دادگاه حکم نهایی را مبنی بر صحت سند صادر نکند آن سند همچنان معارض است.

شرایط ابطال سند رسمی

طرح دعوای ابطال سند رسمی مالکیت دو شرط اساسی دارد:

1. سند مالکیت در اختیار شخص دیگری باشد.
2. عدم رعایت مقررات و قوانین مربوط به سند که خود شامل دو بخش است:

• عدم رعایت مقررات مربوط به تنظیم اسناد رسمی
• عدم رعایت مقررات و قوانین برای مبنای صدور سند

بر این اساس وجود سند مالکیت در دست فرد دیگر یکی از ارکان اصلی و از شرایط ضروری برای ابطال سند رسمی مالکیت می‌باشد. اگر سند مالکیت نزد خودتان باشد با درخواست ابطال سند موافقت نخواهد شد.

علاوه بر آن در صورت عدم رعایت قوانین مبنای صدور سند مانند اینکه در قرارداد معامله، قوانین جاری کشور رعایت نشده باشد و یا به دلایلی باطل یا فسخ شده باشد، مدعی یا خریدار می‌تواند تقاضای ابطال سند رسمی مالکیت نماید.

همچنین در برخی مواقع علت ابطال سند رسمی مالکیت به دلیل عدم رعایت مقررات صدور سند می‌باشد که عمدا یا سهوا توسط فرد تنظیم و ثبت کننده سند رخ داده است. در این صورت امکان تنظیم دادخواست جهت ابطال سند رسمی مالکیت وجود خواهد داشت.

اثبات مالکیت و ابطال سند رسمی

اثبات مالکیت دلایل و راه‌های مختلفی برای اقدام دارد مانند:

• سند رسمی
• قرارداد
• تصرف
• شهادت شهود

سند رسمی مالکیت دلیل محکمی بر اثبات مالکیت است و از بالا ترین اعتبار برخوردار است. شهادت شهود نیز می‌تواند دلیلی بر اثبات مالکیت باشد به شرطی که شاهد شرایط قانونی را داشته باشد.

تصرف از رایج‌ترین راه‌ها برای اثبات مالکیت است؛ زیرا تصرف به عنوان مالک دلیلی بر مالکیت است. در این صورت متصرف باید ثابت کند که این ملک از راه قانونی به او رسیده است. اگر شخصی ادعا کند که متصرف، مالک واقعی نیست؛ باید ثابت کند که فرد دیگری مالک نمی‌باشد.

چنانچه شخصی قبلا مالک ملکی بوده و شخص دیگری آن‌ ملک را تصرف کند و هردو ادعای مالکیت داشته باشند، مالک قبلی به عنوان مالک اصلی شناخته می‌شود و متصرف باید ثابت کند که این ملک از راه قانونی به او منتقل شده است.

اگر با ذکر دلایل بالا مالکیت شخصی تایید شود، اگر سند به نام او نباشد ابطال سند رسمی مالکیت اولیه صورت گرفته و سند جدید تنظیم می‌گردد یا انتقال سند انجام می‌شود.

ابطال سند رسمی با شهادت شهود

به طور کلی شهادت به معنای این است که فردی خارج از طرح دعوا، موضوع را شنیده یا دیده باشد و در دادگاه شهادت دهد. علاوه بر آن شهادت دلیلی در دادگاه محسوب می‌شود که قاضی می‌تواند آن را بپذیرد یا رد کند و اعلام دارد که شهادت واجد شرایط قانونی است. همچنین فردی که به دروغ شهادت دهد، در صورت اثبات کذب بودن شهادت وی علاوه بر این که باید خسارت وارده را پرداخت کند، از لحاظ کیفری نیز مسئول خواهد بود.

بر همین اساس شرایط شهادت مطابق زیر است:

• اگر چندین شاهد برای یک موضوع وجود دارد باید تمامی آنان با یکدیگر متحد و هم‌نظر باشند.
• شهادت شهود باید با قطع و یقین باشد نه شک و تردید.
• موضوع شهادت باید با موضوع دعوا یکسان باشد.

در خصوص ابطال سند رسمی مالکیت با شهادت شهود باید گفت که اسناد رسمی از اعتبار و اعتماد بیشتری نزد دادگاه و افراد برخوردار است تا شهادت شهود. زیرا با گذر زمان ممکن است این شهادت دستخوش تغییر یا اشتباه شود؛ اما سند رسمی که در دفتر اسناد رسمی قرار دارد و ثبت شده است این مشکلات را ندارد.

حال این سوال پیش می‌آید که ابطال سند رسمی مالکیت با شهادت شهود قابل انجام است یا خیر؟ باید گفت که اگر مندرجات روی سند مخالف دعوا باشد، شهادت شهود نیز تاثیری نداشته و رد خواهد شد. در واقع سند رسمی نزد دادگاه اعتبار بالایی داشته و کم پیش می‌آید که با شهادت شهود باطل شود؛ اما می‌تواند در رای دادگاه اثرگذار باشد و رای صادره به نفع صاحب سند تمام شود.

ابطال سند تک برگی

سند تک برگی سندی است که جایگزین استاد دفترچه‌ای و منگوله دار شده است و افراد اقدام به تعویض سند خود به صورت تک برگی می‌کنند.

زمانی می‌توان تقاضای ابطال سند تک برگی کرد که شرایط ابطال سند رسمی مالکیت را داشته باشید. زیرا بر اساس قانون صاحب سند و ملک همان شخصی است که ملک در دفاتر اسناد رسمی به نام او ثبت شده است. اگر خلاف آن برای دادگاه ثابت گردد، ابطال سند تک برگی ملک صورت گرفته و پس از آن فاقد ارزش و اعتبار است.

ابطال سند رسمی مالکیت خودرو

سند مالکیت خودرو نیز نوعی سند رسمی است و در صورت بروز هرگونه مشکل می‌توان آن را باطل کرد. برخی از  دلایلی که منجر به ابطال سند رسمی مالکیت خودرو می‌شود به شرح زیر است:

• در صورتی که خودرویی را خریداری کرده و پول آن را پرداخت کرده باشید اما سند به نام شما نخورده باشد. یعنی فروشنده پس از دریافت هزینه به طور کامل برای انتقال سند به شما اقدام نکند. در این‌ صورت با استناد بر شهادت شهود و همچنین پرینت واریز وجه باید دادخواست اثبات مالکیت و ابطال سند اولیه و همچنین الزام به تنظیم سند رسمی و تعویض پلاک از سوی فروشنده را بدهید.
• اگر خودرویی به شما رسیده است که صاحب آن شخص دیگری است اما به دلایلی آن شخص حاضر نباشد(برگشت آن شخص نیز میسر نباشد) و خودرو سند و مدارکی نداشته باشد، می‌توان با دادخواست اثبات مالکیت و الزام به انتقال سند، خودرو را به نام خود زد.

و مواردی دیگر مانند سرقت خودرو، تعویض پلاک و ... که می تواند منجر به ابطال سند رسمی مالکیت خودرو شود.

مراحل ابطال سند رسمی مالکیت

1. ابتدا دادخواست خود را مبنی بر ابطال سند رسمی مالکیت به همراه مدارک موجود جهت اثبات طرح دعوا را به دادگاه ارائه دهید.
2. پس از آن دادخواست شما توسط دادگاه بررسی شده و در صورتی که دلایل کافی باشد با ابطال سند موافقت شده و در نهایت برای اقدام به دفتر ثبت اسناد و املاک فرستاده می‌شود.
3. پس از ارسال مدارک و پرونده به اداره ثبت اسناد، بررسی‌های لازم انجام شده و به بایگانی ارسال می‌شود تا مدارک لازم به پرونده پیوست گردد.
4. پرونده ابطال سند رسمی مالکیت جهت بررسی‌های نهایی و قطعی تشکیل می‌شود.
5. اگر در این پرونده نقض و اشتباهی وجود نداشته باشد، ابطال سند رسمی مالکیت فعلی انجام شده و پیش نویس سند مالکیت جدید تهیه می‌شود.

نمونه دادخواست ابطال سند رسمی مالکیت و اثبات مالکیت

نمونه داد خواست ابطال سند رسمی ملک به صورت زیر می باشد :

ریاست محترم دادگاه ..........

احتراماً به استحضار می‌ رساند :

۱- موکل مطابق سند مالکیت شماره ……مورخ ۱۳۴۷ مالکیت شش ‌دانگ یک قطعه زمین واقع در ……… را دارد .

۲- متأسفانه بعد از انقلاب و مهاجرت ایشان به خارج از کشور خواندگان از عدم حضور ایشان سوء استفاده نموده و با معرفی خود به عنوان صاحب ملک با ارائه مبایعه ‌نامه مجعول درخواست ثبت ملک و تنظیم سند مالکیت برای ملک نموده‌اند .

۳- نظر به این که مطابق دادنامه شماره…… مجعول بودن مبایعه‌ نامه ارائه شده احراز شده و اقدامات برای اظهار و ثبت ملک بر خلاف مقررات بوده از دادگاه محترم رسیدگی‌ کننده تقاضای ابطال سند و اعاده وضع به حال سابق به همراه پرداخت هزینه دادرسی و سایر خسارات قانونی مورد استدعا است.

محل امضاء – مهر – اثر انگشت

نمونه داد خواست اثبات مالکیت ملک به صورت زیر می باشد :

مرجع رسیدگی : شعبه ........

خواهان: .........
خوانده  : ...........
کلاسه پرونده: ...........

خواسته : اثبات مالکیت

گردشکار پرونده اثبات مالکیت :

.............. دادخواستی ارائه می دهد و در آن اظهار می دارد اینجانب یک قطعه زمین به مساحت 150 متر مربع از 29 فرعی از 45 فرعی از اصلی 4814 بخش یک از خوانده دعوی خریداری نمودم ولی ایشان منکر قرارداد و فروش آن است در حالیکه قرارداد آن موجود است و در این رابطه شاهد نیز دارم.در حال حاضر خواهان اثبات مالکیت و خسارت خود هستم. دادخواست از سوی معاونت ارجاع به شعبه سوم دادگاه حقوقی یزد ارجاع می گردد.

.

.

.

این متن صرفا یک رپرتاژ آگهی بوده و ما مسئولیتی در قبال محتوای آن نداریم و مسئولیت بر عهده سایتی است که لینک آن در داخل مطلب قرار گرفته است.